موزه آستان قدس رضوی

موزه آستان قدس رضوی

موزه آستان قدس رضوی که در شهر مشهد و در صحن امام خمینی حرم مطهر امام رضا قرار دارد، یکی از ارزشمندترین موزه های جهان اسلام است که همه ساله مورد بازدید هزاران زائر داخلی و خارجی علاقه‌مند به آثار مذهبی، تاریخی، فرهنگی و هنری قرار می گیرد. این موزه، مستندترین مجموعه ای است که می تواند عنوان یک موزه کامل را به خود اختصاص دهد.این مکان پس از آخرین تغییرات در سال 1378 شمسی افتتاح گردید. این بنا شامل 3 طبقه زیرزمین، همکف و طبقه اول است و علاوه بر آنها 3 طبقه فوقانی دارد که مخزن کتاب‌هاست و قسمت مرتفع و میانی ساختمان را تشکیل می‌دهد.

زیرزمین شامل سالن تمبر، قالی، مخزن موزه و قلعه کتاب است. طبقه همکف دارای سالن آثار هنری شامل تابلوها و مبلمان، گلدان و قلمدان هاست و در همین طبقه سالن ویژه مطالعه برادران و خواهران است.
موزه دارای تنوع موضوعی است اما به هنگام ساماندهی این موزه، سالن‌های مجزا برای آثار همسان و هماهنگ پیش بینی شده، به گونه‌ای که می‌توان موزه ملک را جزء موزه‌های موضوعی طبقه بندی کرد.


مجموعه موزه‌های آستان قدس رضوی متشکل از 12 گنجینه است این گنجینه ها عبارتند از:

 

گنجینه قرآن و نفایس

 اهمیت این گنجینه به صحف و قرآن‌های نفیس آن از جمله قرآن‌های منسوب به امام علی (ع)، امام حسن (ع)، امـام حسین (ع)، امـام سجاد (ع) و امـام رضا (ع) می‌باشد.

 

گنجینه تخصصی فرش

این مجموعه شامل 37 تخته قالی و قالیچه است که از میان نفیس‌ترین فرش‌های موجود در آستان قدس رضوی انتخاب شده است. بافت ظریف و لطیف، طرح‌ها و نقش مایه‌های بدیع و رنگ‌های موزون قالی‌های این گنجینه بسیار چشمگیر است.

گنجینه هدایای مقام معظم رهبری

 طبقه همکف ساختمان موزه قرآن به مساحت 400 متر مربع فضای نمایشی از سال 1373 به محل نمایش هدایای مقام معظم رهبری اختصاص یافته است.

 

گنجینه تاریخ مشهد

 آثار این بخش گذشته از امتیاز هنری و تاریخی به علت ذکر تاریخ و نام سازنده و محل ساخت از اهمیت خاصی برخوردار است. اغلب این آثار که توسط زائران امام رضا (ع) اهدا شده را می‌توان در دو بخش تقسیم کرد؛ ابزار و ادواتی که در حرم مطهر کاربرد داشته نظیر ابریق، گلگیر شمع، قفل ها و آثار مربوط به بنای حرم مطهر، همچون ضریح قدیمی، محراب‌ها، کاشی‌ها

گنجینه سکه و مدال

 یکی از گنجینه‌های نفیس آستان قدس رضوی، مجموعه سکه‌ها و مدال‌های آن است که در حال حاضر برحسب ظرفیت مکان از بین صدها سکه و مدال خزانه آستان قدس رضوی، تعداد 407 سکه از دوره‌های سلوکی، اشکانی، ساسانی، خلفای اموی، سامانی، آل بویه، خلفای عباسی، غزنوی، سلجوقی و صفویه به همراه 99 عدد مدال به نمایش گذاشته شده است.


گنجینه ظروف

 در این گنجینه بیش از 150 عدد ظرف از دوره‌های مختلف تاریخی به نمایش درآمده است

 

گنجینه تمبر و اسکناس

 در این موزه از 180 کشور جهان، حدود 50 هزار قطعه تمبر، برحسب ترتیب زمانی و دوره‌های تاریخی در دو بخش در معرض نمایش قرار گرفته است.

 

گنجینه سلاح‌های گرم و سرد

 در این گنجینه ابزار و ادوات رزمی تاریخی در معرض نمایش است. گنجینه ابزار نجوم و ساعت: در این مجموعه انواع اسطرلاب، تلسکوپ‌های شکستی و انعکاسی، کره‌های جغرافیایی، قطب‌نما، سمت‌یاب‌ها و ساعت‌های دیواری، پاندولی، رومیزی به نمایش گذاشته شده است. از آن جمله می‌توان از ساعت آفتابی با صفحه سنگی و اعداد رومی ساخته شده در سال 1733 میلادی نام برد.

 

گنجینه صدف و حلزون‌های دریایی

 این مجموعه 1300 قطعه صدف و حلزون، عجایبی از شگفتی‌های خلقت آفریدگار را در برابر تماشاگر به نمایش می‌گذارد.

گنجینه هنر نقاشی

 در این موزه آثار هنرمندان برجسته ایرانی و خارجی به نمایش گذاشته شده است. از آن جمله می‌توان به آثار پنجمین روز آفرینش، عصر عاشورا، یتیم نوازی حضرت علی(ع) و اولین پیام از استاد فرشچیان، منظره شهر، و اثر ویلیام جیمز اشاره نمود.

 

موزه ملک

مرحوم ملک از دوران جوانی به مطالعه و جمع آوری و نگهداری کتاب علاقه‌مند بود و این عشق و علاقه که تا آخر عمر ادامه داشت، سر آغاز مجموعه گرانقدری شد که امروز شهرت جهانی دارد. مرحوم ملک در سال 1316 شمسی کتابخانه، موزه و املاک خود را وقف آستان قدس رضوی کرد. تا زمانی که وی در قید حیات بود اختیار خرید کتاب و اشیای نفیس برای موزه و نیز اداره امور کتابخانه را خود عهده دار بود. حاج حسین ملک در سال 1351 در سن 100 سالگی بدرود حیات گفت.